Mondademhaling
Meeste mensen ademen door hun neus, tenzij ademen niet lukt door bijvoorbeeld een verkoudheid of allergie. Er wordt dan tijdelijk door de mond geademd. Maar wanneer iemand gedurende de hele dag door de mond ademt en de neus gewoon doorgankelijk is? Dan spreken we van een afwijkende mondgewoonte.
Bij het mondademen wordt de neus nauwelijks nog gebruikt. De luchtstroom door de neus neemt hierdoor af en het slijm in de neusholte wordt minder afgevoerd. De neus raakt meer en meer verstopt waardoor je door je mond blijft ademhalen. Mondademen is een gewoonte geworden. Voordat we dieper ingaan op het mondademen, waarom kan je beter niet door je mond ademen en waar is ademen door de neus zo belangrijk?
De gevolgen van een mondademhaling
Mondademen heeft invloed op de vorm van de kaken en op de stand van het gebit. Ook kan mondademen de manier van slikken beinvloeden. In onderstaande video van Dr. German Ramrez laat duidelijk zien wat de gevolgen van mondademen zijn. Voor de nederlandse versie verwijs ik graag naar deze website.
''De mond is om te eten niet om te ademen."
Spieren in en rondom de mond zijn uit balans. Lipspieren verslappen, het sluiten van de lippen wordt hierdoor bemoeilijkt. De mond staat hierdoor vaker open. De tong zal hierdoor eerder geneigd zijn zich op de mondbodem te plaatsen dan tegen het gehemelte. Want duidelijk naar voren komt in de animatie is dat een lage tongligging de groei in de breedte van de bovenkaak benadeelt. Smal gehemelte maakt het lastiger de tong in rust tegen het gehemelte te plaatsen. Bij het slikken komt de tong dan naar voren
en wordt zo tussen of tegen de tanden of kiezen geperst, dit kan resulteren in een openbeet.
Verminderde slikfrequentie
Lipspieren ontwikkelen zich anders bij mondademen. De voorwaardse tongbeweging tijdens het slikken kan voor een meer ontwikkelde - gespierde - onderlip zorgen. De lippen worden niet altijd op elkaar gehouden en ze
worden minder bevochtigd met speeksel. Sommige kinderen en volwassenen maken zich een gewoonte eigen 'liplikken', ze bevochtigen met hun tong de lippen. Lippen drogen verder uit en vertonen scheurtjes wat het liplikken bevorderd. Dit kan een aanwijzing zijn dat diegene door de mondademt. De luchtstroom door de mond zorgt niet alleen voor droge lippen ook wordt de mondholte zelf droger. Dit heeft als gevolg dat tandplak langer op de voortanden blijft zitten, in andere woorden tanden ogen geler hierdoor. Het tandvlees bij de voortanden wordt ook minder bevochtigt met speeksel, het tandvlees raakt snel geirriteerd, rood, en bloedt sneller bij bijvoorbeeld het tandenpoetsen. Over het algemeen kan gezegd worden dat mondademen het risico op het ontwikkelen van gaatjes en tandvleesontstekingen vergroot.
Mondademen & de buis van Eustachius
Door de verminderde hoeveelheid speeksel in de mond zal erminder worden geslikt. Dit heeft invloed op de buis van Eustachius. Achter het trommelvlies bevindt zich een ruimte : het middenoor. Het middenoor is via de buis van Eustachius verbonden met de keel-neusholte en staat door de buis in contact met de buitenwereld.
In rust is de buis gesloten - maar goed ook, want anders zouden bacterien uit de keel kans krijgen zich via de buis naar het middenoor te verplaatsen. De buis opent kort wanneer er sprake is van : kauwen, spreken, geeuwen en slikken! Tijdens het openen komt vocht uit het middenoor en kan lucht het middenoor bereiken. Hierdoor ontstaat er een gelijke luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies.
Bij mondademen wordt er minder geslikt en zal de buis van Eustachius dus minder vaak geopend worden. Dit kan leiden tot vochtophoping achter het trommelvlies wat weer kan zorgen voor oorklachten.
Kinderen krijgen deze klachten eerder dan een volwassene. De buis van Eustachius is bij kinderen tot hun 6e levensjaar nog niet volgroeit, de buis is korter en is ook vlakker gelegen. Kinderen ontwikkelen daarom eerder oorklachten. Tijdig herkennen van mondademen voorkomt veel problemen! Voor meer informatie verwijs ik graag naar de folder van het St. Antonius Ziekenhuis van de afdeling keel-, neus- en oorheelkunde.
Mondademen & OMFT
Het aanleren van een neusademhaling is een van de doelen van OMFT. Voordat een plan wordt opgesteld wordt eerst uitgesloten of er een medische oorzaak is - zoals een allergie, vergrootte neusamandelen of neuspoliepen - die het ademen door de neus verhinderen.
Als dit uitgesloten is, worden de spieren in en rondom de mond opgemeten en weet de logopedist op welke spieren de focus moet worden gelegd. Oefeningen thuis,
de regelmatige controle afspraken bij de logopedist, OMFT kost tijd! Het afleren van mondademen heeft tijd nodig, deze gewoonte leer je niet in een dag af. Daarom is support vanuit huis een must wil je de OMFT goed laten slagen. Ouders vragen we of zij in bepaalde situaties - bijvoorbeeld gamen of tv kijken - het kind eraan te herinneren de mond te sluiten, dit om de neusademhaling te stimuleren.
OMFT blijft een samenwerking tussen ouder, kind en logopedist.
Video's over de mondademhaling...
...en het effect op de kaak ontwikkeling
...en geen medische oorzaak? Probeer zo vroeg mogelijk het mondademen af te leren!
...en het effect op het uiterlijk
...en het effect op de stand van de voortanden
